به گزارش دفتر امور ایثارگران، وبینار پژوهش آموزی با عنوان استراتژی های بهبود H-Index و افزایش تعداد استنادات با حضور بیش از ۶۰ نفر از اعضای هیئت علمی و کارکنان به همت دفتر امور ایثارگران و مرکز تحقیقات آسیب دیدگان جنگ، با تلاوت آیاتی از قرآن کریم، ۲۶ شهریور ۱۴۰۰ در محیط اسکای روم به صورت مجازی برگزار شد.
در این وبینار دکتر نورالدین نخستین انصاری، استاد گروه فیزیوتراپی دانشگاه علوم پزشکی تهران، با بیان این مطلب که گاهی اساتید و یا دانشجویان ابراز نگرانی می کنند از اینکه مقالات علمی آنها استنادات قابل توجهی ندارد؛ شاخص H-Index را به عنوان ابزاری جهت ارزیابی کشورها، موسسات و دپارتمان ها معرفی کرد. وی این شاخص را معیاری عینی خواند که فعالیت های پژوهشگران را مورد ارزیابی قرار می دهد.
دکتر نخستین افزود: شاخص H-Index شاخص بهره وری و اثر کار پژوهشی یک دانشمند از طریق استناد به مقالات اوست که شاخصی جدیدی بوده و در سال ۲۰۰۵ توسط پروفسور Hirsch از دپارتمان فیزیک دانشگاه کالیفرنیا که در ابتدا برای بررسی فعالیت ها و بهروری و اثربخشی کار اعضای دپارتمان مطرح و سپس مورد استقبال زیادی قرار گرفت. البته ایرادات و ضعف هایی هم داشت. لذا؛ بدنبال آن دانشمندی بلژیکی شاخص G-Index را مطرح کرد که با این شاخص استنادات بالای مقالات مورد محاسبه قرار می گرفت و در واقع یکی از ایرادات H-Index برطرف شد.
مدرس این کارگاه ادامه داد: H-Index یک معیاری را ارائه داد که دو جنبه را شامل می شد: اول تعداد مقالات یک پژوهشگر و دوم اثربخشی کار یک پژوهشگر؛ به همین علت خیلی مورد توجه قرار گرفت، چون با این روش محققان یک فیلد خاص باهم قابل مقایسه بودند. بنابراین باید سعی کنیم H-Index را افزایش دهیم که نه تنها در ایران بلکه امروزه در دنیا به عنوان یک شاخص ارزشمند مدنظر است. امروزه برای کسب جایگاه علمی بالا، معمولا یکی از فاکتورهای لازم این است که آن فرد ارزیابی شونده چه اچ ایندکسی دارد؟
وی در مورد انتشار مقاله ای در نیچر گفت: در سال ۲۰۱۳، Nature مقاله ای منتشر کرد و در آن الگوریتمی را ارائه داد برمبنای مقالات منتشر شده، ایندکس فرد، زمان گذشته شده از آخرین مقالات فرد، تعداد مجلاتی که پژوهشگر در آن مفاله چاپ کرده، کیفیت مقالات که براساس این الگوریتم می توانستند پیش بینی کنند که یک پژوهشگر جوان در ۵ سال آینده چه Productivity و یا Impact خواهد داشت و بنابراین H-Index فرد را پیش بینی کنند. البته ابزارهایی وجود دارد که این شاخص را مورد محاسبه قرار می دهند و از آن علاوه بر بررسی تفاوت های فردی؛ برای مقایسه کشورها، موسسات و دپارتمان ها بهره می گیرند.
این استاد دانشگاه خاطر نشان کرد؛ امروزه ابزارهایی در سایت هایی وجود دارد که پژوهشگران می توانند همزمان شاخص H-Index و نیز G-Index خود را محاسبه شده در آنجا مشاهده کنند؛ مانند سامانه علم سنجی وزارت بهداشت که به روز است. وی با اشاره به این مطلب که هر چقدر تعداد مقالات و Productivity فرد بالاتر رود، شانس بالاتر رفتن H-Index فرد هم بالاتر خواهد بود؛ تاکید کرد بالا بودن H-Index بدان معنی نیست که حتما تعداد مقالات فرد بالاتر بوده است.
وی با بیان این مطلب که از طریق H-Index می توان پژوهشگران و اساتید را مورد مقایسه قرار داد؛ دکتر ملک زاده را دارنده بالاترین H-Indexدر کشور و دکتر آخوند زاده را از پژوهشگران شاخص و جزء یک درصد دانشمندان برتر خواند.
دکتر نخستین گفت: H-Index شاخص عینی خوبی است که از طریق آن می توان عملکرد علمی و پژوهشی افراد را با هم مقایسه کرد و بهره وری، Influence و Impact پژوهشگران را با یک عدد ساده مورد مقایسه قرار داد. امروزه برای پذیرش افراد در جایگاه های علمی دانشگاه های دنیا در سطح استادیاری H-Index 3-5، دانشیاری ۱۲-۸ و استادی ۲۰-۱۵ را ملاک ارزیابی و ارتقاء قرار می دهند. وی افزود: در یکی از مقالات آماری را مشاهده کردم که نشان می داد؛ افراد شاخص و پژوهشگران برتر معمولا H-Index بالایی دارند و در بین افرادی که جایزه نوبل برده بودند تا %۸۵ نشان می داد که H-Index 30 و بالاتر داشتند. بنابراین باید در ارزیابی ها مورد توجه قرار گیرد.
این استاد برجسته دانشگاه برای افزایش تعداد استنادات و به حداکثر رساندن اثرگذاری، ۴۰ روش عملی، با ذکر توضیحات لازم، برای بهبود اچ ایندکس برشمرد: استناد به کارها و مقالات قبلی خود در صورت مرتبط بودن با مقاله جدید؛ همکاری با همکاران؛ خود استنادی مقالاتی که کمتر سایت شده اند نسبت به نمره اچ ایندکس؛ همکاری با یک نویسنده اول مشهور؛ انتشار در مجلات شناخته شده؛ کار با یکدیگر و اعضای شناخته شده؛ ارائه مقالات در همایش ها؛ در دسترسی مقالات برای سرچ و دانلود؛ چاپ در مجلات Open access؛ آپلود کردن مقالات در دیتا بیس های آنلاین؛ استفاده از یک نام، افیلیشن و آدرس استاندارد؛ استفاده از کلمات کلیدی در عنوان، خلاصه مقاله و تکرار آن؛ چاپ مقاله در مجلات با IF بالا؛ خود بایگانی مقالات؛ داشتن صفحه وب تخصصی؛ آسان پیدا کردن مقالات بخصوص برای جستجوگرهای آنلاین، انتشار مقاله با نویسندگان بین المللی؛ سایت شدن بیشتر با سرخط های کوتاه؛ انتشار مقاله با نویسندگان مشهور؛ پیوستن به شبکه های اجتماعی آکادمیک؛ نوشتن مقاله مروری؛ به اشتراک گذاری داده های تحقیق؛ عرضه خود به عموم؛ عضویت در ORCID و Research ID؛ انتشار مقالات آموزشی و ….
وی داشتن لاین تحقیقاتی؛ ایجاد برند برای خود؛ ایجاد پورتفولیو برای خود و داشتن صبوری را از نکات عمده افزایش اعتبار آکادمیک خواند.
دکتر نخستین در نهایت تاکید کرد: شناخته شدن و مشهور شدن در فیلدی خاص نیازمند زمان
است؛ بنابراین اهداف بلندی داشته باشید. وی توصیه کرد؛ در زندگی تعادل داشته باشید. بخشی از کار شما پژوهش، نگارش مقاله و کمک به حل مشکل جوامع انسانی است؛ اما کل زندگی تان نیست. وقتی را به خانواده و استراحت اختصاص دهید.
در پایان، دکتر مقیمی این کارگاه علمی را مفید و پرکاربرد خواند و از دکتر نخستین به عنوان مدرس و شرکت کنندگان دیگر، تشکر و قدردانی کرد.
توضیح اینکه کارگاه افزایش کیفیت زندگی یکشنبه‌ها با تدریس دکتر پور نسائی، کارگاه دانشگاه نسل سوم و چهارم و نقش آن در اشتغال در روزهای پنج شنبه و کارگاه مقاله نویسی و چاپ مقالات روزهای جمعه از ساعت ۲۱ الی ۲۲ برگزار می شود.
علاقه‌مندان می‌توانند در فضای اسکای روم هر هفته این مباحث را پیگیری نمایند. برای شرکت در کارگاه روی لینک زیر کلیک کنید و به عنوان میهمان واردشوید. skyroom.online/ch/tums3/isargaran
